Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009

Άνθρωποι και Πρόσωπα από την Ιστορία της Αστρολογίας

Συνεχίζοντας τη σειρά των αναφορών σε ανθρώπους και πρόσωπα από την ιστορία της Αστρολογίας, όπως αναφέρονται στο βιβλίο του Κου Συμεώνογλου, «Η Άλλη Αστρολογία» θα αναφερθούμε σήμερα σε πρόσωπα που επηρέασαν την πορεία της Αστρολογίας την Αναγέννηση.

Η Αστρολογία την Αναγέννηση

Την εποχή της Αναγέννησης συνυπάρχουν στην Ευρώπη δύο τάσεις σε σχέση με την αξία της Αστρολογίας. Από τη μία η απόρριψη του Καθολικισμού και μαζί η απόρριψη των προλήψεων με τις οποίες η Καθολική Εκκλησία εξαγόραζε τη συνείδηση των πιστών έχει οδηγήσει στην απόρριψη της Αστρολογίας ως μία από αυτές τις προλήψεις. Από την άλλη το πνεύμα του Προτεσταντισμού και της Αντιμεταρρύθμισης που έρχεται κι αυτή με τη σειρά της να απορρίψει την αστρολογία δεν εξαπλώνεται άμεσα σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης τουλάχιστον όχι μέχρι τον τριακονταετή πόλεμο, που τελειώνει το 1648. Έτσι σε πολλές χώρες της Ευρώπης η Αστρολογία συνεχίζει να είναι δραστήρια. Από το τελευταίο τέταρτο του 17ου αιώνα όμως οι αστρολόγοι δεν είναι πλέον επιθυμητοί στις περισσότερες χώρες της αναπτυγμένης Ευρώπης.

Παρακάτω παραθέτουμε μερικά πρόσωπα από την περίοδο της Αναγέννησης που έχουν αφήσει τα ίχνη τους στην ιστορία της Αστρολογίας.

1. Γιόχαν Μύλλερ ή αλλιώς Regiomontanus (1436-1476): Γερμανός αστρονόμος και αστρολόγος, γνωστός για το σύστημα οίκων του, που χρησιμοποιείται στην ωριαία αστρολογία.

2. Πίκο ντε λα Μιραντόλα (1463-1494): φιλόσοφος και ανθρωπιστής απειλήθηκε να δικαστεί από την Ιερά Εξέταση και εξαναγκάστηκε να γράψει ένα βιβλίο ενάντια στην Αστρολογία. Πίστευε ωστόσο έτσι κι αλλιώς ότι η Αστρολογία της λαϊκής κατανάλωσης δεν ήταν κι ιδιαίτερα χρήσιμη.

3. Παράκελσος (1493-1541): γιατρός και αλχημιστής, γνωστός για το ρητό που του αποδίδεται «Τα άστρα μπορεί να κυβερνούν τον κόσμο αλλά ο σοφός κυβερνά τα άστρα του».


Η αστρολογία στην Ιταλία


1. Luca Gaurico: Προέβλεψε την άνοδο δύο παπών στο θρόνο της Ρώμης. Του Παύλου του Γ' (κατά κόσμον Αλέξανδρου Φαρνέζε) και του Λέοντα του Ι' (κατά κόσμον Τζιοβάννι των Μεδίκκων)

2. Ιννοκέντιος ο Η (1432-1492), Αλέξανδρος ο ΣΤ' (1431-1503), Ιούλιος ο Β' (1443-1513), Αδριανός ο ΣΤ' (1429-1523): Πάπες που ευνόησαν την αστρολογία στο Βατικανό

3. Σίξτος ο Ε' (1520-1590), Ουρβανός ο Η' (1568-1644): Πάπες που μετά τη Μεταρρύθμιση και υπό την επίδραση της κριτικής προς την Καθολική Εκκλησία για την υποστήριξη της προς την Αστρολογία απαγορεύουν με διατάγματα τις αστρολογικές προβλέψεις


Η αστρολογία στη Γαλλία

1. Νοστράδαμος (1503-1566): Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, γνωστός για το βιβλίο του "Αιώνες Αστρολογικοί" που διαβάζεται ακόμη και σήμερα. Συνδύαζε αστρολογία με μαντεία και ήταν μάλλον συμβολικός και ασαφής.

2. Καρδινάλιος Πιερ Ντ' Ανγύ (1350-1420): προέβλεψε τη Μεταρρύθμιση ήδη από το 1414, ενώ προφήτευσε ότι το 1789 θα συμβούν μεγάλες ανατροπές και συγκρούσεις στη Γαλλία (στμ: Το 1789 αποδείχθηκε το έτος της Γαλλικής Επανάστασης)

3. Ζαν Μπατίστ Μορίν (1583-1686): αστρολόγος του καρδινάλιου Ρισελιέ. Προέβλεψε με επιτυχία το θάνατο επιφανών ατόμων της εποχής του όπως του ίδιου του Ρισελιέ, του αυτοκράτορα Γουσταύου Αδόλφου του Β' της Σουηδίας, του Γερμανού στρατηγού Βαλντστάιν και του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου του ΙΓ' όλων επιφανών προσώπων που συμμετείχαν στον Τριακονταετή Πόλεμο και καθόρισαν τις μοίρες της Ευρώπης.


Η αστρολογία στην Κεντρική Ευρώπη

1. Τύχο ντε Μπράχε (1546-1601): Το 1572 προέβλεψε την εμφάνιση ενός ηγέτη από το Βορρά που θα υποτάξει τις γερμανικές χώρες μέχρι το 1632 (η προφητεία επαληθεύτηκε με την εμφάνιση του Γουσταύου Αδόλφου του Β') καθώς και το θάνατο του διαδόχου του θρόνου της Δανίας Χριστιανού του Δ'.

Επίσης παρατήρησε για πρώτη φορά την εμφάνιση ενός νέου αστέρα στον Ουρανό, αποδεικνύοντας ότι ο Ουρανός αλλάζει. Μέχρι τότε οι αστρολόγοι προκειμένου να συμβιβαστούν με την Εκκλησία υϊοθετούσαν τη ρήση του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη ότι αλλαγές συμβαίνουν μόνο στην υποσεληνιακή σφαίρα. Έτσι υπήρχε ο διαχωρισμός που επέτρεπε προβλέψεις για πράγματα που ήταν κάτω από την υποσεληνιακή σφαίρα και ήταν θέματα του ανθρώπου ( στο ίδιο πλαίσιο "επετράπη" και η πρώτη ανάπτυξη της επιστήμης ), ενώ τα ζητήματα του ουρανού επαφίεντο στο Θεό. Με την εμφάνιση του νέου αστέρα γκρεμιζόταν ένα από τα βασικότερα δόγματα της Καθολικής Εκκλησίας και αποδεικνυόταν ότι και το Σύμπαν υπόκειντο σε αλλαγές.

Στον Μπράχε είχε δωρίσει ο βασιλιάς Φρειδερίκος ο Β' της Δανίας ένα νησί για αστρολογικές παρατηρήσεις. Εκεί έμεινε ο Μπράχε μέχρι το 1597. Υο 1599 μετά από περιπλανήσεις κατέληξε στην Πράγα ως αυτοκρατορικός μαθηματικός του Ροδόλφου του Β'. Εκεί έμελλε να συναντηθεί με την άλλη μεγάλη προσωπικότητα της εποχής του τον Γιοχάνες Κέπλερ. Η αλληλεπίδραση των δύο άλλαξε την πορεία της επιστήμης και της Φιλοσοφίας στην Ευρώπη.

2. Γιοχάνες Κέπλερ (1571-1630): Γεννήθηκε στη Σουηβία (γερμανική επαρχία) και πήγε για σπουδές στην Αυστρία. Εκεί πολύ νέος ασχολήθηκε με την έκδοση ετήσιου καζαμία (ήταν της μόδας τότε) και προέβλεψε ένα κύμα ψύχους καθώς και την εισβολή των Τούρκων στην Αυστρία). Επίσης είναι πολύ γνωστός γιατί μελέτησε τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων ( έκανε την πρώτη απόπειρα απεικόνισης της κίνησης τους με τις περίφημες εξισώσεις του Κέπλερ ) καθώς και ήταν ο πρώτος που εισηγήθηκε το ηλιοκεντρικό σύστημα (αν και επισήμως αναγνωρίζεται αυτό στον Κοπέρνικο)


Η αστρολογία στην Αγγλία

Στην Αγγλία αστρολόγοι υπάρχουν στις βασιλικές αυλές από τον 7ο αιώνα μ.Χ. Κατά την Αναγέννηση στην Αγγλία παρουσιάζεται για πρώτη φορά το φαινόμενο της μαζικής "κατανάλωσης" του αστρολογικού προϊόντος. Κάθε χρόνο εκδίδονται καζαμίες με ετήσιες αστρολογικές προβλέψεις, που γίνονται ανάρπαστες κι από τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Η άρχουσα τάξη της εποχής διακρίνει τη χρησιμότητα της Αστρολογίας ως εργαλείο χειραγώγησης των μαζών και μάλιστα ξεκινά από τις αρχές του 16ου αιώνα να ελέγχει τις αστρολογικές εκδόσεις προβαίνοντας σε έλεγχο των εκδόσεων, απαγόρευση των προβλέψεων για κρατικά και βασιλικά θέματα ή μέχρι ακόμα και σε εκτελέσεις αστρολόγων, που έκαναν δυσμενείς προβλέψεις.

Το γεγονός του θρησκευτικού σχίσματος της Αγγλικανικής Εκκλησίας από το Βατικανό που έγινε κυρίως για πολιτικούς λόγους (αλλά και για προσωπικούς, καθώς ο βασιλιάς Ερρίκος ο Η' ήταν γνωστός για τις πολλές γυναίκες που παντρευόταν και εκτελούσε) απέτρεψε την επίδραση της Καθολικής Εκκλησίας στην Αγγλία και έτσι η χώρα αυτή είναι η μόνη στην οποία δεν απαγορεύτηκαν ποτέ οι αστρολογικές προβλέψεις.

Με το θάνατο του Ερρίκου του Η' ακολούθησε εμφύλιος μεταξύ των δύο θυγατέρων του, της Ελισάβετ και της Μαίρης. Κάθε μία είχε τον προσωπικό της αστρολόγο. Η Ελισάβετ τον Τζών Ντη (1527-1608), ίσως το μεγαλύτερο αστρολόγο της εποχής του, ενώ η Μαίρη είχε τον αντίπαλο του Τζων Ρόμπινς. Με την επικράτηση της Ελισάβετ, ο Τζων Ντη έγινε βασιλικός αστρολόγος.

Στην εποχή μετά την Ελισάβετ εμφανίζεται άλλος ένας από τους μεγαλύτερους αστρολόγους όλων των εποχών, ο Γουίλιαμ Λίλλυ ( 1602-1681 ). Το κυριότερο έργο του "Χριστιανική Αστρολογία" είναι γνωστό για τις βάσεις που έβαλε στην Ωριαία Αστρολογία και από τότε έχει μείνει αξεπέραστο. Ό Λίλλυ υποστήριξε στους εμφυλίους της εποχής του τους δημοκρατικούς, ενώ ο αντίπαλοι του, υποστηρικτές των φιλοβασιλικών δυνάμεων ήταν στην αρχή ο Τζωρτζ Χουόρτον ( 1617-1681 ) και αργότερα ο Τζων Γκάντμπουρυ (1627-1692).

Ο Γουίλιαμμ Λίλλυ εξέδιδε από το 1644 ένα ετήσιο καζαμία που έφτανε την αστρονομική για την εποχή του κυκλοφορία των 30.000 αντιτύπων ετησίως. Προέβλεψε με τόση ακρίβεια την πυρκαγιά του Λονδίνου το 1666, που έφτασε στο σημείο να ανακριθεί ως πιθανός υπαίτιος.

Ήταν ο πρώτος που εξέδωσε αστρολογικές προβλέψεις σε μορφή εφημερίδας. Ο ίδιος υποστήριζε κάτι πολύ σημαντικό, που είναι καλό να το έχουμε κι εμείς στο νου μας. Ότι η σωστή αστρολογική ερμηνεία δεν είναι θέμα χρήσης πολλών πληροφοριών και παραγόντων, αλλά επιλογής των πιο σημαντικών και εκτίμησης τους σε σχέση με την προϋπάρχουσα εμπειρία (στμ: αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή μας που αρέσκεται να ψάχνει αστεροειδείς, διαστήματα και άλλες τέτοιες ειδικές περιπτώσεις επί περιπτώσεων).

Άλλες περιπτώσεις άγγλων αστρολόγων με έργο στην εποχή τους:

1. Νίκολας Κούλπεπερ (1616-1654): ιατρός και βοτανολόγος, φίλος του Λίλλυ, ασχολήθηκε κυρίως με την ιατρική αστρολογία

2. Τζων Ντράυντεν (1631-1700): αστρολόγος με σημαντικές επιτυχίες όπως ην πρόβλεψη του θανάτου του γιου του αλλά και του ιδίου από έγκαυμα στο πόδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: